ISANG magnitude 5.9 na lindol ang naramdaman sa Metro Manila at iba’t ibang bahagi ng Luzon ng 4:23pm kahapon, ika-5 ng Disyembre 2023. Ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology (Phivolcs), ang paggalaw ng Manila Trench ang nagdulot ng lindol na ang epicenter ay sa Lubang, Occidental Mindoro.
Tectonic ang origin nito at may lalim na 79 kilometro.
Ano ang ibig sabihin ng Manila Trench?
Ayon sa academic-accelerator.com, ang Manila Trench ay isang trench sa Karagatang Pasipiko na matatagpuan sa kanluran ng mga isla ng Luzon at Mindoro sa Pilipinas. Ang trench ay umabot sa lalim na humigit-kumulang 5,400 metro (17,700 talampakan), taliwas sa karaniwang lalim ng South China Sea na humigit-kumulang 1,500 metro (4,900 talampakan). Ito ay nabuo sa pamamagitan ng subduction ng Sunda plate (bahagi ng Eurasian plate) sa ilalim ng Philippine tectonic belt, na nagbunga ng humigit-kumulang hilaga-timog trench. Ang convergent na hangganan ay nagtatapos sa Taiwan Collision Zone sa hilaga at sa Mindoro Terrain (ang bloke ng Sulu-Palawan na bumabangga sa timog-kanlurang Luzon) sa timog. Ang Manila Trench ay nauugnay sa madalas na lindol, at ang mga subduction zone ay may pananagutan sa volcanic belt sa kanluran ng Luzon sa Pilipinas, kabilang ang Mount Pinatubo. Ang convergence sa pagitan ng Philippine Movable Belt at Sunda Plate ay tinatantya gamit ang mga sukat ng GPS at umaabot mula sa mahigit 50 mm bawat taon sa Taiwan, 100 mm bawat taon malapit sa hilagang Luzon, at hanggang 50 mm bawat taon malapit sa Zambales. . Mga 20+ mm bawat taon sa paligid ng Isla ng Mindoro. Ang plate rock sa pagitan ng Sunda Plate at Luzon ay humigit-kumulang 1 porsiyento na pinagsama at halos hindi naka-lock gaya ng tinutukoy ng elastic block model, at ang trench na ito ay sumisipsip ng convergence ng Philippine Fluctuation Belt at Eurasian Plate.
Paalala ng DoST-Phivolcs na manatiling alerto sa aftershocks at updated sa abiso ng mga lokal na pamahalaan.
PBBM nangako na patuloy ang gagawing paghahanda laban sa malalakas na lindol
Samantala, nagpahayag si Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. na patuloy na maghahanda ang kanyang administrasyon laban sa malalakas na lindol matapos ng sunud-sunod na paglindol sa Davao Oriental, Surigao del Sur at kahapon sa Occidental Mindoro.
Sa isang panayam, sinabi ni Department of Science and Technology (DoST) Secretary Renato Solidum Jr. na ang mga lindol kamakailan ay nagpakita ng kahalagahan ng pagsasagawa ng drills at pagtiyak na ang mga istruktura ay earthquake-resilient.
“This should be a reminder for our kababayan that we should prepare for strong earthquake events and tsunami especially those facing the oceans: the Pacific Ocean, the Celebes Sea, Sulu Sea and the West Philippine Sea – all of these are prone to large earthquakes and tsunami,” (“Ito ay dapat maging paalala para sa ating kababayan na dapat tayong maghanda para sa malalakas na lindol at tsunami lalo na ang mga nakaharap sa karagatan: ang Karagatang Pasipiko, Dagat Celebes, Dagat Sulu at Dagat Kanlurang Pilipinas – lahat ng ito ay prone sa malalaking lindol at tsunami,”) ayon kay Solidum.
Pinaalalahanan ni Solidum ang sambayanang Pilipino na laging maging mahinahon at laging tandaan ang tamang paraan ng pagtugon sa panahon ng lindol – duck, cover and hold – dahil idiniin niya na ang kanilang kaligtasan ay nakasalalay sa kanilang magiging reaksyon sa sitwasyon.
Idinagdag niya na dapat ding gamitin ng publiko ang “House App,” na maaaring i-download sa kanilang mga smartphone upang matukoy ang integridad ng kanilang mga bahay, o ang gusali kung saan sila matatagpuan bago magka-lindol.
“We have been preparing these communities facing the Pacific Ocean from the Visayas to Mindanao for a possibility of large earthquake and tsunami starting in 2005 up to recent years because we don’t exactly know when strong earthquakes and tsunami would occur,” (“Inihahanda natin ang mga komunidad na ito na nakaharap sa Karagatang Pasipiko mula Visayas hanggang Mindanao para sa posibilidad ng malaking lindol at tsunami simula noong 2005 hanggang sa mga nakaraang taon dahil hindi natin alam kung kailan mangyayari ang malalakas na lindol at tsunami,”) dagdag pa niya.
Nang tanungin kung may technology investments na magpoprotekta sa mga tao sa posibleng epekto ng lindol, sinabi ni Solidum na mayroon na silang pinahusay na earthquake monitoring system at nakapaglagay na sila ng sea level gauges na tutukuyin ang tsunami sa epicenter. (Halaw mula sa ulat ng The Manila Times, academic-accelerator.com, Philippine Communications Office at Phivolcs)