NITO lamang Setyembre 27, 2023, Biyernes, ginanap ang ikapitong pampublikong pagdinig ng House Quad Committee.
Ang House Quad Committee ay isang multi-partisan na grupo sa Kongreso ng Pilipinas na binubuo ng mga Komite ng Dangerous Drugs, Public Accounts, Public Order and Safety, at Human Rights.
Ang “Quad Comm” ay binigyan ng awtorisasyon na magsagawa ng kumprehensibong imbestigasyon sa posibleng koneksyon ng illegal na Philippine offshore gambling operators (POGOs), illegal na droga at extrajudicial killings (EJKs) at paglabag sa karapatang pantao.
Si Committee on Dangerous Drugs chair at Surigao del Norte 2nd district Representative Robert Ace Barbers ang Quad Comm lead chairperson, na namuno sa public hearing. Ang ibang miyembro ng panel ay sina Committee on Public Accounts chair Rep. Joseph Stephen “Caraps” Paduano, Committee on Public Order and Safety chair Dan Fernandez, at Committee on Human Rights chair Bienvenido Abante Jr.
Sa ikapitong pampublikong pagdinig ng House Quad Committee kung saan inilahad ang masalimuot na pagsasaliksik na nag-ugnay sa mga iligal na operasyon ng mga Philippine Offshore Gaming Operators (POGO) at iba pang kriminal na aktibidad ay lumutang ang mga pangalan ng Chinese nationals, kabilang ang mga kilalang personalidad tulad nina Michael Yang, Allan Lim at Tony Yang.
Sino sina Michael Yang, Allan Lim at Tony Yang?
Si Michael Yang ay dating presidential adviser ni dating Pangulong Rodrigo Duterte. Siya ay nakatalaga sa mga usaping pangkalakalan at investment. Si Michael ay inaakusahan na sangkot at incorporator ng Empire 999 Realty Corp., ang firm na may-ari ng warehouse sa Mexico, Pampanga kung saan nasabat ang P3 bilyong halaga ng shabu. Isinasangkot din siya ni Senador Risa Hontiveros sa isang masalimuot na kriminal na sindikato na sangkot sa mga ilegal na operasyon tulad ng POGO at drug trafficking.
Noong kasagsagan ng pandemia ng Covid-19, nasangkot si Michael Yang sa Pharmally scandal dahil sa procurement ng mga overpriced na medical supplies at “rigged” na bidding process.
Si Allan Lim o Lin Weixiong ay isang malapit na associate ni Michael Yang na inaakusahan ng House of Representatives’ quad committee na isa ring key figure sa mga ilegal na operasyon ng POGO. Kasama si Michael Yang, siya ay inaakusahang may malaking papel sa pagbuo ng isang network ng kriminal na operasyon na nag-uugnay sa drug trade at iba pang krimen.
Samantala si Tony Yang o Yang Jian Xin, na kilala rin bilang Antonio Maestrado Lim, ay ang nakatatandang kapatid ni Michael Yang. Siya ay iniuugnay sa mga iligal na aktibidad, kabilang ang drug trafficking at human trafficking. Nahuli siya sa Ninoy Aquino International Airport noong Setyembre 19, 2024 ng Bureau of Immigration at ng Presidential Anti-Organized Crime Commission o Paocc na may dalang malaking halaga ng cash at mga baril. Siya rin ang may-ari ng ilang negosyo sa Cagayan de Oro, kabilang ang Yang Zi Hotel, na umano’y dating POGO hub.
Mga koneksyon
Ang tatlong ito ay magkaugnay sa isang masalimuot na balangkas ng mga iligal na aktibidad sa Pilipinas, kung saan sila ay pinaniniwalaang may direktang ugnayan sa mga sindikatong nagsasagawa ng drug trafficking, money laundering, at operasyon ng mga ilegal na POGO.
Ayon kay Senior Deputy Speaker Aurelio Gonzales Jr., ang mga Chinese nationals na sina Michael Yang, Allan Lim at Tony Yang ay sangkot sa iba’t ibang krimen tulad ng drug trafficking, money laundering, at ang operasyon ng mga iligal na POGO.
Ipinakita sa pagdinig na ang kanilang mga operasyon ay hindi lamang limitado sa mga iligal na aktibidad kundi pati na rin sa human trafficking, kidnapping, prostitusyon, at iba pang cyber scams.
Sinabi ni Gonzales, “Ang mga dayuhang ito ay nagtatayo ng mga korporasyon sa buong bansa, ginagamit ang ating mga batas upang magsagawa ng mga iligal na aktibidad na nakakapinsala sa ating bayan at sa mga Pilipino.”
Detalye ng Imbestigasyon
Sa pagdinig, ipinakita ang isang detalyadong matrix na naglalarawan kung paano pinangunahan ni Michael Yang at Allan Lim ang kanilang mga operasyon.
Ang matrix ay isang konteksto ng imbestigasyon at pagsusuri ay isang sistematikong paraan ng pag-organisa at pag-uugnay ng impormasyon. Madalas itong ginagamit upang ipakita ang mga relasyon sa pagitan ng iba’t ibang entidad, tao, o aktibidad na may kinalaman sa isang partikular na kaso o sitwasyon.
Ang mga pangunahing aspeto ng matrix ay ang pag-uugnay ng impormasyon, visual representation, pagsusuri at pagkilala sa mga pattern, desisyon at rekomendasyon. Sa kabuuan, ang matrix ay isang mahalagang tool sa anumang imbestigasyon upang maipakita ang mga kumplikadong ugnayan at masusing suriin ang mga iligal na aktibidad.
Ayon kay Deputy Speaker David Suarez, ang DCLA Plaza sa Davao ay pinaniniwalaang naging sentro ng distribusyon ng droga, gamit ang mga lehitimong negosyo bilang front para sa kanilang mga iligal na gawain.
Ang DCLA Plaza ay isang shopping mall sa Davao City, Philippines. Ayon sa mga ulat, ito ay iniuugnay sa mga ilegal na aktibidad, partikular sa mga operasyon ng drug distribution.
Si Suarez, na kumakatawan sa 2nd District ng Quezon, ay nagbigay diin sa isang pattern na natuklasan mula sa kanilang imbestigasyon, kung saan ginamit ni Yang sina Gerald Cruz, Jayson Uson, at Yugin Zheng bilang mga tagapagdala ng operasyon, habang umasa si Lim sa kanyang asawa, si Rose Nono Lin, bilang mga nominado sa mga estruktura ng korporasyon upang itago ang pagmamay-ari.
Si Lim, na nakalista bilang incorporator sa hindi bababa sa walong kumpanya na konektado kay Yang, ay may mahalagang papel sa kanilang mga operasyon.
“Habang umuusad ang imbestigasyon, may mga korporasyon na patuloy na lumilitaw at mga pangalan na pamilyar,” aniya.
Ayon sa kanilang pagsisiyasat, marami sa mga negosyo na ito ang may koneksyon sa mga iligal na aktibidad, na nag-udyok sa komite na magsagawa ng mas malalim na imbestigasyon.
Pag-aresto kay Tony Yang
Isang mahalagang kaganapan ang nangyari sa panahon ng pagdinig nang maaresto ang nakatatandang kapatid ni Michael Yang na si Tony Yang, sa Ninoy Aquino International Airport.
Siya ay nahuli bilang isang undesirable alien at nahulihan ng ₱1.4 milyon at anim na baril.
Ang “undesirable alien” ay isang terminong legal na ginagamit upang ilarawan ang isang dayuhan na hindi katanggap-tanggap na makapasok o manatili sa isang bansa dahil sa iba’t ibang dahilan, tulad ng pagkakaroon ng kriminal na rekord, paglabag sa mga batas ng imigrasyon, o iba pang mga dahilan na nagpapakita na ang kanilang presensya ay maaaring magdulot ng panganib sa seguridad ng estado o sa lipunan.
Ayon kay Suarez, “Si Tony Yang ang itinuturing na tunay na mastermind ng lahat ng operasyon ng mga Yang sa bansa.” Siya ay may hawak ng maraming negosyo sa Cagayan de Oro City, kabilang ang Yang Zi Hotel, isang dating POGO hub, at Philippine Sanjia Steel Corp., na iniuugnay sa rice smuggling at human trafficking.
Si Suarez ay nagbigay ng babala na ang mga negosyo ni Tony Yang ay sangkot sa iba’t ibang iligal na aktibidad, kabilang ang drug smuggling at mga scheme ng pagkuha ng lupa gamit ang mga pekeng dokumento.
Ang mga imbestigasyon ay nagpakita na ang mga banyagang indibidwal na konektado kay Yang at Lim ay kumukuha ng lupa sa pamamagitan ng mga pekeng birth certificate at government IDs.
“Hindi lang po ‘yan,” dagdag ni Suarez. “Nagsimula nang kamkamin, gamit ang iba’t-ibang korporasyon o mga indibidwal, mga banyaga pretending to be Filipinos sa pamamagitan ng pamemeke ng mga birth certificate at iba pang government IDs, ang ating lupain na dapat ay para sa Pilipino lamang.”
Banta sa pambansang seguridad
“Ang sitwasyong ito ay isang seryosong banta sa ating pambansang seguridad at sa ating soberenya bilang isang bansa,” ayon kay Suarez.
Dagdag pa niya, ang mga operasyong ito ay nag-uugnay sa isang mas malawak na sistema ng korapsyon na sumisira sa mga batayang karapatan ng mga mamamayan.
Ayon kay Gonzales, ang Quad Committee ay magrekomenda ng pagsasampa ng mga kasong kriminal, sibil, at administratibo laban sa mga sangkot, pati na rin ang pagpapakilala ng mga reporma sa batas upang mapalakas ang mga butas sa legal na sistema.
“Hindi nagtatapos dito ang trabaho ng Quad Committee. Ang imbestigasyong ito, na aming ginugulan ng oras at pagsisikap, ay simula pa lamang,” aniya.
Alice Guo at ang allegasyon ng pagiging espiya
Samantala, nagkaroon ng emosyonal na sagutan sa pagdinig nang ipakita ang isang dokumentaryo mula sa Al Jazeera na naglalaman ng mga alegasyon laban kay Alice Guo, isang dating alkalde na diumano’y konektado sa mga POGO.
Ang Al Jazeera ay isang international news organization na nakabase sa Qatar. Itinatag ito noong 1996 at kilala sa pagbibigay ng balita at impormasyon mula sa isang Arab at global na perspektibo.
Sa dokumentaryo, inilarawan si Guo bilang isang posibleng Chinese spy na may mga ugnayan sa mga iligal na aktibidad. Nagpahayag si Guo ng galit at sinabing hindi ito patas para sa kanya.
Sa dokumentaryo, isang self-confessed Chinese spy na si She Zhijiang ang nagsabi na si Guo ay humingi sa kanya ng pera para sa kanyang kandidatura bilang alkalde.
Sa pagdinig, nang tanungin siya ni Rep. Robert Ace Barbers kung ano ang kanyang reaksyon sa mga alegasyon, sinabi ni Guo, “Hindi po ako spy. Totally po hindi ako spy. Mahal ko po ang Pilipinas.”
Sa mga susunod na linggo, inaasahang magpapatuloy ang mga imbestigasyon ng quad comm ng House of Representatives at Senado.
(May dagdag na ulat ni Lea Manto-Beltran)