KAHAPON, Hulyo 22, 2024, inilahad ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ang kanyang ikatlong State of the Nation Address o SONA sa Batasang Pambansa kung saan tinalakay niya ang tungkol sa food and water security, imprastraktura, kalusugan, edukasyon, trabaho at pinakamainit na mga isyu sa bansa tulad ng pagbabawal sa mga POGO at ang paninindigan ng pamahalaan sa West Philippine Sea o WPS.
Ang SONA o State of the Nation Address ay isang mahalagang pag-uulat na ginagawa ng Pangulo taun-taon sa Kongreso ng bansa. Layunin nito na ipakita sa publiko at sa mga mambabatas ang kasalukuyang kalagayan ng bansa, mga nagawa ng pamahalaan sa nakaraang taon, mga hamon na kinakaharap ng bansa, at mga plano para sa mga susunod na taon.
Ang SONA ay isang mahalagang aspeto ng demokratikong proseso sa bansa dahil nagbibigay ito ng pagkakataon sa mga mamamayan na alamin ang direksyon ng bansa at sukatin ang tagumpay ng pamahalaan sa pagtupad ng kanilang mga pangako at tungkulin.
Lahat ng POGO sa bansa, ipinagbawal
Sa pinakahuling bahagi ng SONA, mariiing ipinag-utos ni Pangulong Marcos ang pagbabawal sa lahat ng Philippine offshore gaming operators o POGOs.
Sinabi rin niya na binigyan na niya ng instruction ang Philippine Gaming Corporation (Pagcor) na itigil na lahat ng POGO hanggang sa huling bahagi ng taong ito.
“I hereby instruct Pagcor to wind down and cease the operations of POGOs by the end of the year,” sabi ng Pangulo.
Tinukoy ng Pangulo ang mga suliraning kaugnay ng POGO operations tulad ng financial scamming, money laundering, prostitutions, human trafficking, kidnapping, torture, at murder.
Ang POGOs ay mga kumpanya sa online gaming na nagbibigay ng mga serbisyo ng online gaming sa mga Pilipino mula sa labas ng bansa. Sa SONA, binanggit ni Pangulong Marcos na ipinagbawal na niya ang operasyon ng lahat ng POGOs sa Pilipinas dahil sa mga isyu ng krimen at ilegal na aktibidad na nauugnay sa kanilang operasyon. Ito ay bahagi ng kanyang hakbang upang protektahan ang interes at kapakanan ng mamamayan laban sa mga negatibong epekto ng POGO operations sa bansa.
Paninindigan sa karapatan ng Pilipinas sa West Philippine Sea
Mariin ding iginiit ni Pangulong Marcos ang paninindigan ng Pilipinas sa West Philippine Sea, na tinukoy niyang “hindi kathang-isip lamang. Ito ay atin.”
Ipinahayag niya ang pasasalamat sa mga mangingisda, Armed Forces of the Philippines (AFP), at Philippine Coast Guard (PCG) sa kanilang patuloy na pagbabantay at sakripisyo para sa teritoryal na integridad ng bansa.
Agrikultura: Bawas-taripa sa bigas at pagpapalakas ng produksyon
Sa sektor ng agrikultura, tinukoy ni Pangulong Marcos ang problema sa presyo ng bigas. Ang kanyang administrasyon ay nagpasiya na bawasan ang taripa para sa imported na bigas mula 35% hanggang 15%. Sa pamamagitan ng hakbang na ito, inaasahang magkakaroon ng pagbaba sa presyo ng bigas na posibleng P6 hanggang P7 kada kilo, na “makatutulong sa pagpapagaan ng pasanin ng mga mamamayan, lalo na sa mga mahihirap na sektor.”
Ang taripa ay isang buwis na ipinapataw sa mga imported na produkto. Ibinaba ng administrasyon ni Pangulong Marcos ang taripa para sa imported na bigas upang gawing mas abot-kaya ang presyo nito sa merkado. Ito ay bahagi ng kanilang hakbang para tugunan ang problema sa mataas na presyo ng bigas sa bansa.
Pinuri rin ng Pangulo ang sektor ng Agrikultura dahil sa record-high na ani ng palay ng bansa nitong nakaraang taon na umabot sa mahigit 20 milyong tonelada, na itinuturing na pinakamataas mula noong 1987. Anya, ito ay bunga ng mga programa at suporta ng kanyang administrasyon sa sektor ng agrikultura, patunay na ang lokal na produksyon ay patuloy na pinatatag at pinopondohan upang maging mas self-sufficient ang bansa sa pagkain.
Edukasyon: Pagpapalakas ng TVET at innovation centers
Sa usapin ng edukasyon, mahigpit na tinutukan ni Pangulong Marcos ang pagpapalakas ng Technical and Vocational Education and Training (TVET) sa pamamagitan ng integrasyon nito sa Senior High School Curriculum. Layunin ng hakbang na ito na palawakin ang kakayahan ng mga kabataan sa teknikal na edukasyon upang mas matugunan ang pangangailangan ng trabaho at industriya.
Ang TVET ay naglalayong magbigay ng mga praktikal na kasanayan at kaalaman sa mga estudyante para sa mga tiyak na trabaho tulad ng pagkakarpintero, pagkakamandaragat, at elektrisidad. Sa pamamagitan ng integrasyon ng TVET sa senior high school curriculum, inaasahang mas maraming mga mag-aaral ang magkakaroon ng pagkakataon na magkaroon ng skills na kailangan sa industriya.
Isinusulong din ng Pangulo ang programang “Filipinovation at Malikhaing Pinoy” upang itaguyod ang inobasyon at pagmamalasakit sa bayan sa loob ng mga institusyon ng edukasyon.
Ang Filipinovation ay tumutukoy sa pag-unlad ng mga teknolohiya at inobasyon na likha ng mga Pilipino para sa mga lokal at internasyonal na merkado, habang ang Malikhaing Pinoy naman ay nagpapahalaga sa kulturang Pilipino at paggamit ng mga lokal na materyales sa pagbuo ng mga produkto at serbisyo.
Kalusugan: Pagkakaroon ng mobile clinics at pagpapatayo ng mga modernong ospital
Nangako si Pangulong Marcos na magtatayo ng mobile primary care clinics sa bawat probinsya upang maipagkaloob ang mga pangunahing serbisyong medikal sa mga nasa layong lugar. Isinagawa na ang pagpapadala ng 83 na “Bagong Pilipinas” mobile clinics na may modernong kagamitan tulad ng digital x-ray machine at ultrasound machines, upang maging mas accessible ang pangunahing serbisyong pangkalusugan sa mga komunidad.
Ang mobile clinics ay mga sasakyan na mayroong modernong kagamitan tulad ng digital x-ray machine, ultrasound machines, hematology analyzers, at iba pang pangunahing kagamitan sa medisina. Ang mga ito ay ipinadala sa iba’t ibang bahagi ng rehiyon upang magbigay ng serbisyong medikal sa mga komunidad na malalayo sa mga pangunahing ospital.
Bukod dito, binanggit din ng Pangulo ang pagtatayo ng mga modernong ospital at specialty centers sa iba’t ibang probinsiya, kasama na ang pagbubukas ng University of the Philippines-Philippine General Hospital (UP-PGH) Cancer Center bilang bahagi ng pampublikong-private partnership (PPP).
Ang PPP ay isang uri ng kooperasyon o samahan sa pagitan ng pampubliko (gobyerno) at pribadong sektor. Sa SONA, binanggit ni Pangulong Marcos ang pagbubukas ng UP-PGH Cancer Center bilang isang halimbawa ng PPP, kung saan ang gobyerno ay nagtutulungan kasama ang pribadong sektor sa pagpapaunlad at pagpapalakas ng healthcare infrastructure.
Mga Reaksyon
Sa kabuuan, ang ikatlong SONA ni Pangulong Marcos Jr. ay nagpakita ng kanyang determinasyon na tugunan ang mga pangunahing isyu ng bansa sa pamamagitan ng pagsasagawa ng mga reporma sa edukasyon, agrikultura, at kalusugan. Ang desisyon niyang ipagbawal ang POGO ay nagpapakita ng kanyang pagiging handa na harapin ang mga kontrobersya at pagbabago para sa kabutihan ng sambayanang Pilipino.
Sa susunod na mga buwan, inaasahan ang pagtupad ng mga inilatag na programa ng administrasyong Marcos, kasabay ang patuloy na pagsubaybay ng publiko sa mga epekto ng mga ito sa pang-araw-araw na pamumuhay ng mga Pilipino. Sinulat ni Rayward Mata
